เนื้อหาทั้งหมด 8 หน่วยการเรียน
แนวความคิด : ลิปดาและโพล่า สังเกตเห็นนักวิทยาศาสตร์ใช้แว่นขยาย เลยถามคุณครูว่าทำไมต้องใช้แว่นขยาย และได้คำตอบว่าแว่นขยายช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการมองเห็นและเป็นการฝึกทักษะการสังเกตซึ่งเป็นทักษะเริ่มต้นของทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ (Scientific Method)
ภารกิจ :
อุปกรณ์ :
ในการศึกษาวิทยาศาสตร์ จำเป็นจะต้องใช้ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์เพื่อนำไปสู่การค้นหาความรู้ จากการสำรวจ ตรวจสอบ หรือจากการทดลอง ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์มีทั้งหมด 14 ทักษะ ซึ่งแบ่งเป็น ทักษะพื้นฐาน 8 ทักษะ คือ การสังเกต การวัด การจำแนกประเภท การหาความสัมพันธ์ระหว่างมิติกับมิติ และมิติกับเวลา การคำนวณการจัดกระทำและสื่อความหมายข้อมูล การลงความเห็นจากข้อมูล การพยากรณ์ และทักษะขั้นสูง 6 ทักษะคือ การตั้งสมมติฐานการนิยามเชิงปฏิบัติการ การกำหนดและควบคุมตัวแปร การทดลอง และการตีความ-หมายข้อมูล การลงข้อสรุปการตีความหมายข้อมูล และการสร้างแบบจำลอง
ให้ทดสอบแว่นขยาย โดยสังเกตภาพที่เห็นในแว่นขยาย ว่าแตกต่างจากมองด้วยตาเปล่าหรือไม่ อย่างไร
Knowledge Tank แว่นขยาย ช่วยเพิ่มขนาดของภาพทำให้สังเกตเห็นละเอียดมากขึ้น ซึ่งรายละเอียดของภาพที่เกิดขึ้นอยู่ที่กำลังขยายของแว่นขยาย และถ้าใช้กล้องจุลทรรศน์จะเห็นรายละเอียดของภาพมากกว่าแว่นขยายเนื่องจากกล้องจุลทรรศน์มีกำลังขยายมากกว่า
บริเวณต่างๆ ในท้องถิ่นเป็นที่อยู่อาศัยของสิ่งมีชีวิต
คือพื้นที่ที่อยู่อาศัยของพืช สัตว์ หรือสิ่งมีชีวิตอื่นๆ เป็นสภาพแวดล้อมตามธรรมชาติที่สิ่งมีชีวิตสามารถอาศัยอยู่ได้ บริเวณต่างๆ ในท้องถิ่นที่เป็นที่อยู่อาศัยของพืชและสัตว์ หรือสิ่งมีชีวิตต่างๆ ตัวอย่างเช่น
เหมาะเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของ พืชที่ชอบแสงและสัตว์ที่อาศัยพืชในที่โล่งเป็นแหล่งอาหารหรือสัตว์ที่ชอบล่าสัตว์ที่กินพืชในที่โล่ง
เหมาะเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของพืชและสัตว์ที่ไม่ชอบแสง ความร้อน แต่ชอบความชื้น เช่น พวกสัตว์เลื้อยคลาน เป็นต้น
เหมาะเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของพืชและสัตว์ที่ต้องอาศัยต้นไม้เป็นแหล่งอาหาร แหล่งที่อยู่ และสืบพันธุ์
เหมาะเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของพืชและสัตว์ที่ต้องอาศัยน้ำเป็นตัวกลางในการเคลื่อนที่หรือใช้เป็นแหล่งอาหาร ที่อยู่ และสืบพันธุ์
01 Inspiration & Engagement
ลิปดาไปบ้านคุณปู่คุณย่า พบผึ้งหลวงอาศัยอยู่บนต้นไม้ ลิปดาบอกคุณปู่ว่าเราน่าจะตัดต้นไม้ออกนะคะ คุณปู่บอกว่า ไม่ได้นะจ๊ะ ผึ้งต้องใช้ต้นไม้เป็นแหล่งที่อยู่
02 Problem & Question
พืชและสัตว์ที่อาศัยอยู่ในบริเวณต่างๆ ในท้องถิ่นของเรามีอะไรบ้าง
03 Definition
บริเวณต่างๆ ในท้องถิ่น เช่น สนามหญ้า ใต้ต้นไม้ สวนหย่อม แหล่งน้ำ อาจพบพืชและสัตว์หลากหลายชนิดอาศัยอยู่ในที่ที่แตกต่างกัน เพราะสภาพแวดล้อมของแต่ละบริเวณจะมีความเหมาะสมต่อการดำรงชีวิตของพืชและสัตว์ที่อาศัยอยู่ในแต่ละบริเวณ เช่น สระน้ำ มีน้ำเป็นที่อยู่อาศัยของหอย ปลา สาหร่าย เป็นที่หลบภัยและมีแหล่งอาหารของหอยและปลา บริเวณต้นมะม่วงมีต้นมะม่วงเป็นแหล่งที่อยู่ และเป็นอาหารสำหรับกระรอกและมด
04 Hands – On Activity
05 Materials
06 Data Collection
ให้นักเรียนสำรวจและศึกษาข้อมูลของสิ่งมีชีวิต (พืชและสัตว์) บริเวณที่อยู่ในท้องถิ่นของนักเรียน จากนั้นบันทึกลงในตารางที่กำหนดให้
07 Analysis & Discussion
บริเวณสนามหญ้าพบพืชและสัตว์กี่ชนิด อะไรบ้าง……………………………………………………………….
บริเวณใต้ต้นไม้พบพืชและสัตว์กี่ชนิด อะไรบ้าง……………………………………………………………………
บริเวณสวนหย่อมพบพืชและสัตว์กี่ชนิด อะไรบ้าง…………………………………………………………………
บริเวณแหล่งน้ำพบพืชและสัตว์กี่ชนิด อะไรบ้าง…………………………………………………………………….
มีพืชและสัตว์ที่นักเรียนพบซ้ำกันในบริเวณ ทุ่งหญ้า ต้นไม้ สวนหย่อม แหล่งน้ำหรือไม่ …………………..
ถ้ามีคือชนิดใด …………………………………………………………………………
และอยู่ร่วมกันในบริเวณใด ……………………………………………………………………………….
08 Conclusion
บริเวณต่างๆ ในท้องถิ่นของนักเรียนที่พบสิ่งมีชีวิตอาศัยอยู่มีอะไรบ้าง ……………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………….
บริเวณที่แตกต่างกันอาจพบพืชและสัตว์แตกต่างกัน เพราะเหตุใด ………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………….
ให้ยกตัวอย่างพืชที่อาศัยในบริเวณ ………………………………………………………………….. พร้อมบอกเหตุใด
ว่าทำไมพืชจึงอาศัยอยู่บริเวณนั้นได้ ………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………….
ให้ยกตัวอย่างสัตว์ที่อาศัยในบริเวณ ……………………………………………………………….. พร้อมบอก เหตุใด
ว่าทำไมสัตว์จึงอาศัยอยู่บริเวณนั้นได้ ………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………….
09 Knowledge Tank
ทำไมบริเวณต่างๆ ในท้องถิ่นจึงมีพืชและสัตว์อาศัยอยู่
บริเวณต่างๆ ในท้องถิ่น เช่น สนามหญ้า ใต้ต้นไม้ สวนหย่อม แหล่งน้ำ อาจพบพืชและสัตว์หลายชนิดอาศัยอยู่ ที่แตกต่างกัน เพราะสภาพแวดล้อมของแต่ละบริเวณจะมีความเหมาะสมต่อการดำรงชีวิตของพืชและสัตว์ ที่อาศัยอยู่ในแต่ละบริเวณ เช่น สระน้ำ มีน้ำเป็นที่อยู่อาศัยของหอย ปลา สาหร่าย เป็นที่หลบภัยและมีแหล่งอาหารของหอยและปลา บริเวณต้นมะม่วงมีต้นมะม่วงเป็นแหล่งที่อยู่ และมีอาหารสำหรับกระรอกและมด
สภาพแวดล้อมที่เหมาะสมต่อการดำรงชีวิตของพืชและสัตว์
สภาพแวดล้อมของแต่ละบริเวณจะมีความเหมาะสมต่อการดำรงชีวิตของพืชและสัตว์ที่อาศัยอยู่ จะเรียกว่าเป็น ความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิตกับสภาพแวดล้อม ซึ่งมีอยู่ด้วยกันหลายลักษณะ เช่น ในลักษณะของแหล่งที่อยู่อาศัย ในลักษณะของแหล่งอาหาร เป็นลักษณะของแหล่งหลบภัย เป็นลักษณะของแหล่งสืบพันธุ์
1.ความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิตกับสภาพแวดล้อม ในลักษณะของแหล่งที่อยู่อาศัย คือ พื้นที่ที่เป็นแหล่งที่อยู่อาศัย ดำรงชีวิต เช่น มดใช้สภาพแวดล้อมดิน หรือต้นไม้เป็นแหล่งที่อยู่อาศัย ปลาใช้แหล่งน้ำ เช่น แม่น้ำ ทะเล เป็นที่อยู่อาศัย
2.ความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิตกับสภาพแวดล้อม ในลักษณะของแหล่งอาหาร สิ่งมีชีวิตต้องกินอาหาร เพื่อการดำรงชีวิตและอยู่รอด สิ่งมีชีวิตบางชนิดจะมีแหล่งที่อยู่อาศัยแหล่งหนึ่ง และแหล่งหาอาหารอีกแหล่งหนึ่ง เช่น นกอาศัยต้นไม้เป็นแหล่งที่อยู่อาศัยและมีแหล่งอาหารตามหนองน้ำ เป็นต้น
3.ความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิตกับสภาพแวดล้อม ในลักษณะของแหล่งหลบภัย สิ่งมีชีวิตต้องอาศัยสิ่งแวดล้อมต่างๆ เพื่อหลบภัยจากผู้ล่า เพื่ออยู่รอดจะได้ดำรงชีวิตต่อไปได้ เช่น ปลาอาศัยปะการังเป็นแหล่งหลบภัยและหาอาหาร ตั๊กแตนอาศัยบริเวณต้นไม้เพื่อพรางตัวหลบภัย เป็นต้น
4.ความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิตกับสภาพแวดล้อม ในลักษณะของแหล่งสืบพันธุ์ สิ่งมีชีวิตต้องมีการสืบพันธุ์เพื่อดำรงเผ่าพันธุ์ต่อไป จึงต้องหาสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม เช่น เต่าทะเลจะอาศัยอยู่ในทะเล แต่ในขณะที่วางไข่เพื่อสืบพันธุ์จะวางไข่ไว้บนบก
ถ้าสภาพแวดล้อมในบริเวณที่พืชและสัตว์อาศัยอยู่มีการเปลี่ยนแปลง จะมีผลต่อการดำรงชีวิตของพืชและสัตว์ ดังนั้น เราควรสร้างสภาพแวดล้อมและบริเวณที่อยู่ของพืชและสัตว์ให้เหมาะสมต่อการดำรงชีวิต พวกเรามาสร้างสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมกันดีกว่า
Missons :
Materials :
Plan & Design :
ให้นักเรียนออกแบบและวางแผนการดำเนินงานให้เป็นขั้นตอน
Missions :
Materials :
Building&Testing
Evaluation&Redesign
01 Inspiration & Engagement
ลิปดาเลี้ยงปลาทองโดยไม่ดูแลไม่ให้อาหารไม่ใส่เครื่องปั๊มอากาศ ทำให้ปลาทองผอม และน้ำขุ่น ลิปดาจึงไปถามคุณพ่อทำอย่างไรดีปลาใกล้ตายแล้ว คุณพ่อตอบว่าเพราะสภาพแวดล้อมไม่เหมาะสมกับการเจริญเติบโตของปลาไงล่ะครับ
02 Problem & Question
ถ้าเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อมจะมีผลต่อการดำรงชีวิตหรือไม่
03 Definition
ถ้าเปลี่ยนน้ำให้สะอาดหรือใส่เครื่องปั๊มอากาศ ให้อาหารปลา และอาหารสำหรับต้นไม้น้ำ จะทำให้พืชและสัตว์สามารถดำรงชีวิตอยู่ได้หรือไม่ [ ] ได้ [ ] ไม่ได้
04 Hands – On Activity
05 Materials
06 Data Collection
ให้นักเรียนกำหนดปัจจัยในการเจริญเติบโตของพืชและสัตว์ในแต่ละสัปดาห์ แล้วบันทึกผลการเปลี่ยนแปลงลงในตาราง
07 Analysis & Discussion
สัปดาห์ที่ 1 เมื่องด อาหาร แสง และอากาศ เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างไร
…………………………………………………………………………………………………………………….
สัปดาห์ที่ 2 เมื่อให้ อาหาร แสง และอากาศ จะมีผลต่อพืชและสัตว์อย่างไร
…………………………………………………………………………………………………………………….
08 Conclusion
ถ้าสภาพแวดล้อมเปลี่ยนแปลงไปจะมีผลอย่างไรต่อการดำรงชีวิตของพืชและสัตว์
…………………………………………………………………………………………………………………………….
09 Knowledge Tank
การเปลี่ยนแปลงของสภาพแวดล้อมจะมีผลต่อการดำรงชีวิตของพืชและสัตว์
พืชและสัตว์จะอยู่อาศัยในสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมต่อการดำรงชีวิตเพื่อทำให้สามารถขยายพันธุ์และดำรงพันธุ์ต่อไปได้ แต่เมื่อเกิดการเปลี่ยนของสภาพแวดล้อมในถิ่นที่อยู่อาศัย ก็จะส่งผลต่อการดำรงชีวิตของพืชและสัตว์ทั้งทางตรงและทางอ้อมโดยสภาพแวดล้อมที่มีความสัมพันธ์กับการดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิตจะเป็น สภาพแวดล้อมทางกายภาพ ซึ่งประกอบด้วย
สภาพแวดล้อมในบริเวณที่อยู่อาศัยที่เหมาะสมกับการดำรงชีวิตของพืชและสัตว์
พืชและสัตว์จะสามารถดำรงชีวิตอยู่ได้จะต้องอยู่ในสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมโดยสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมนั้นจะต้องใกล้เคียงกับปัจจัยในการดำรงชีวิตและเจริญเติบโตของพืชและสัตว์นั้นๆ มีรายละเอียดดังต่อไปนี้
ปัจจัยในการเจริญเติบโตของพืช
1. น้ำ เป็นตัวทำละลายธาตุอาหารในดิน และเป็น ตัวกลางในการลำเลียงแร่ธาตุไปยังส่วนต่างๆ ของพืช จากราก ลำต้น สู่กิ่งก้าน และใบ
2. อากาศ พืชใช้ออกซิเจนในการหายใจ และใช้คาร์บอนไดออกไซด์ในการสังเคราะห์แสงเพื่อสร้างอาหาร และคายออกซิเจนออกมา
3. อาหาร ได้แก่แร่ธาตุต่างๆ ที่สำคัญ เช่น ไนโตรเจน โพแทสเซียม และฟอสฟอรัส เป็นต้น
ปัจจัยในการดำรงชีวิตของพืช
1. น้ำ นอกจากจะเป็นปัจจัยในการเจริญเติบโตแล้วน้ำยังมีส่วนสำคัญในการช่วยให้พืชดำรงชีวิตอยู่ได้
2. แสงแดด ช่วยให้พืชเกิดกระบวนการสังเคราะห์แสงเพื่อสร้างอาหาร และผลลัพธ์จากการสังเคราะห์แสง คือ แก๊สออกซิเจน
ปัจจัยต่อการดำรงชีวิตและการเจริญเติบโตของสัตว์
สัตว์เป็นสิ่งมีชีวิตต้องหายใจ เคลื่อนที่ เจริญเติบโต สืบพันธุ์ และต้องตอบสนองต่อสิ่งเร้า ซึ่งลักษณะทั้งหมดนี้ทำให้สิ่งมีชีวิตต้องการพลังงาน จึงต้องการ อาหาร น้ำ อากาศ ในการสร้างพลังงานเพื่อดำรงชีวิตและเจริญเติบโต
1. น้ำ สิ่งมีชีวิตทุกชนิดต้องการน้ำ ในการดำรงชีวิตและ เจริญเติบโต เพราะน้ำเป็นส่วนประกอบสำคัญในร่างกาย เช่น เป็นส่วนประกอบสำคัญในเลือด
2. อาหาร สัตว์ต้องการอาหารเพื่อสร้างพลังงาน ทำกิจกรรมต่างๆ และเพื่อทำให้ร่างกายเจริญเติบโต โดยสัตว์จะไม่สามารถสร้างอาหารเองได้เหมือนพืชจึงต้องล่าสัตว์อื่นเป็นอาหาร
3. อากาศ สัตว์ทุกชนิดบนโลกใบนี้ ต้องการอากาศในการหายใจ และเผาผลาญอาหาร โดยปกติสัตว์จะขาดอากาศในการหายใจได้ไม่นาน เพียงไม่กี่นาทีอาจจะทำให้สัตว์นั้นตายได้
4. ที่อยู่อาศัย เป็นสภาพแวดล้อม หรือบริเวณที่สัตว์อาศัยอยู่เพื่อใช้ในการพักผ่อน ใช้เป็นแหล่งหลบภัย เป็นแหล่งหาอาหาร เป็นแหล่งที่ใช้ในการสืบพันธุ์เพื่อดำรงชีวิต และเจริญเติบโต ซึ่งถึงสัตว์อาศัยอยู่บริเวณที่เหมาะสมจะทำให้เจริญเติบโตได้ดี